Interview
Interview met Marion van Uden over kinderyoga en hooggevoeligheid.
Hooggevoelig.nl bevat veel informatie voor hooggevoelige, maar ook niet hooggevoelige mensen. Marion van Uden is zelf ook hooggevoelig , en tijdens haar werk als onderwijzer heeft zij vaak te maken met hooggevoelige kinderen. Om deze reden heeft zij ook affiniteit met deze kinderen. Ook werkt zij als kinderyogadocente waar zij erg veel plezier aan beleeft. Reden genoeg om Marion van Uden voor de spirituele maand te interviewen.
Je bent zelf hooggevoelig. Hoe ben je er achter gekomen dat je hooggevoelig bent?
Ik ontdekte mijn hooggevoeligheid ongeveer 7 jaar geleden. Mijn moeder en zus lieten mij een hooggevoeligheids-test lezen. Op voorhand reageerde ik er nogal afhoudend op. Maar toen ik de test las, herkende ik zo ontzettend veel, dat ik toe gaf. Ik was zeer verbaasd, dat er nog meer mensen zijn die de wereld beleven zoals ik. Ik had al heel lang het gevoel, dat ik daar anders in was dan gemiddeld. Anders op prikkels en situaties reageerde. Althans zo beleefde ik dat. Toen ik later contact met andere hooggevoeligen kreeg, bleken er veel meer zo verbaasd gereageerd te hebben zoals ik, toen ze hoorden, dat er nog meer mensen zijn zoals zij.
Je weet nog niet zo lang dat je zelf ook hooggevoelig bent. Hoe heeft dit jouw leven veranderd zij het positief zij het negatief?
Het heeft mijn leven zeker veranderd. De eerste jaren heel positief. Echt een ommekeer. Ik kon mijzelf ineens begrijpen en mijn gedrag een plekje geven. Ik genoot nog dieper en intenser van allerlei gevoelens en emoties. Van muziek, films, de natuur, spiritualiteit en liefde tussen mensen. Ik werd heel bewust van mijn eigen reageren op prikkels. De beginperiode was vooral een periode van herkenning en delen van gevoel met andere hooggevoeligen via de website hooggevoelig.nl.
Ik ging ook naar meetings van die site en leerde heel veel leuke mensen kennen. Een flinke groep daarvan behoort nu nog tot mijn vriendenkring. Ik heb een sterke band met hen. Er zijn ook veel relaties ontstaan. Waaronder die van mij met mijn vriend Rijn: de oprichter van de website. Er zijn huwelijken uit voortgekomen en kinderen. Ik leerde mezelf beter en beter kennen. En ben er veel rustiger door geworden. Ik trek me eerder terug als ik signaleer dat ik overprikkeld ben. Dit lukt me niet altijd, maar ik kan er zeker beter mee omgaan. Ik ben extraverte. Ik uit mijn gevoel gelukkig makkelijk.
Ik ben naar lezingen en workshops geweest over hooggevoeligheid. Ik wilde er beter mee leren omgaan. Ik ging mezelf echt ontwikkelen. Daarnaast heb ik zo'n beetje alle boeken gelezen die over hooggevoeligheid gaan. Dit alles is eigenlijk het begin van mijn liefde voor persoonlijke, spirituele en intuïtieve ontwikkeling.
Nog een positieve ontwikkeling: hooggevoeligen zijn vaak mensen die signaleren. Mensen die voorzichtig zijn en bewust van gevaar. Alert. Dat zie je in de natuur ook bij dieren. Ook daar zie je verschillende maten van sensitiviteit. Deze gevoeligheid/alertheid gebruik ik in mijn werk. Ik vind het leuk om deze functie te mogen hebben en dat dit gezien wordt.
De negatieve verandering is, dat ik te kritisch naar mezelf kijk door die hele ontwikkeling. Hooggevoeligen hebben de neiging om details onder een vergrootglas te leggen.
Ik vond, dat ik maar vlot met mijn sensitiviteit moest leren omgaan. Daarnaast ontdekte ik vorig jaar, dat ik van mezelf onbewust wil, dat ik stoer en flink moet doen. Ik duw mezelf soms door situaties heen en ga over mijn eigen grenzen. Ik ben nu druk bezig met het werkelijk accepteren van mijn gevoelige reacties op de wereld. Ik vind mezelf soms maar een bangerd als ik bang/onzeker ergens op reageer. Ik zou gewoon flinker willen zijn. Het is voor mij de kunst te accepteren dat ik soms zo reageer. En ook de kunst om mijn zelfbeeld te nuanceren. Ik ben ook voor veel dingen juist niet bang.
Ik ben een doorzetter en heb al veel bereikt. Daar mag ik wat trotser op zijn.
Ook is het lastig, dat ik heel gevoelig ben voor spanningen. Vooral als iemand boos/driftig is. Ik ben er me niet altijd gelijk van bewust. Ik krijg dan nekpijn of trek me terug of pas me aan aan de persoon. Dat laatste wil ik niet, maar doe ik onbewust. Dit zullen veel hooggvoeligen herkennen. Je voelt zo goed aan wat een ander voor gedrag van jou wenst, dat je het automatisch uitvoert. Je vergeet je eigen wensen en grenzen. Gelukkig ben ik me er van bewust en gaat het nu heel veel beter met mij wat dat betreft.
In mijn hoofd kan ik alles relativeren, maar in mijn gevoel niet. Vind ik ook weer erg lastig.
Ik begrijp het allemaal zo goed: waarom werkt mijn gevoel dan niet mee?
Ik ben ook gevoelig voor harde geluiden en veel visuele indrukken. Ik kan dan overprikkeld/daas worden. Dan kan ik niet meer horen waar een geluid vandaan komt. De geluiden worden een brei. Met een visuele overprikkeling raak ik overzicht kwijt. Vooral als ruimtes vol met spullen liggen. Ik raak in beide gevallen vaak geïrriteerd. Vooral als ik les geef voor de klas, is dit lastig. Ik heb er vooral 's middags last van. 's Morgens gaat het nog.
Drukke mensen zijn ook ontzettend prikkelrijk. Die kan ik moeilijk om me heen hebben. Ik word er zelf ook heel druk van (neem hun gedrag over) of ik word heel stilletjes om zo min mogelijk binnen te krijgen en zelf aan prikkels te produceren.
Een voor- en een nadeel is, dat mijn vriend en ik zo gevoelig zijn, dat we niks voor elkaar kunnen verbergen. We voelen het tot in het kleinste detail als er iets met de ander aan de hand is.
We weten sinds kort ook, dat we elkaars humeur wel eens overnemen. Dan merk ik ineens, dat ik chagerijnig ben om niks. Dat is niks voor mij. En dan blijkt, dat hij chagerijnig is en ik het dus onbewust heb overgenomen. Door er over te praten, lost de bui meteen bij mij op en is het probleem opgelost. Het gebeurt ook bij vrolijkheid: dat is dan weer leuk.
Bovenal wil ik vooral benadrukken, dat ik bovenal ervan geniet om hooggevoelig te zijn: om zo heel voelend te mogen leven en beleven: heerlijk. Echt ik zou niet anders willen.
Op het begrip hooggevoelig ligt nog altijd een taboe in deze maatschappij. Vind jij het belangrijk dat er mee begrip komt voor hooggevoeligheid?
Ik vind begrip voor wat of wie dan ook belangrijk. Hooggevoeligen schijnen zich goed te kunnen verplaatsen in anderen. Ik merk dat bij mezelf in elk geval wel. Ik krijg dit ook vaak als positieve feedback. Het zou fijn zijn, als meer mensen zich in situaties van anderen gaan verplaatsen, zodat ze het kunnen begrijpen waarom die persoon reageert zoals hij/zij reageert. Dat betekent niet, dat je het er mee eens moet zijn. Maar een beetje begrip alleen al, doet wonderen. Ik zou vooral willen, dat mensen zich in hooggevoelige kinderen kunnen verplaatsen. Dat ze eens voelen hoe de wereld/indringend op hen af komt. En dat je van zoveel prikkels gewoon bang kunt worden. Dat deze kinderen geen angsthaasjes/aanstellers zijn of overprikkelde stuiterballen, maar gewoon begeleiding nodig hebben in het omgaan met die prikkels. Zo leren ze vertrouwen te krijgen in de wereld, die vaak zo heel direct en intens op hen af komt. Deze kinderen kunnen ook pijn veel intenser ervaren. Die kunnen vastpaken al als pijnlijk ervaren. Dat is geen aanstellerij. Ik heb het geluk, dat ik uit een gezin kom waar er goed met mijn gevoeligheid is omgegaan. Tuurlijk gingen er ook dingen niet goed, maar over het algemeen wel. Daar ben ik mijn ouders dankbaar voor.
De site hooggevoelig.nl is een site waar veel hooggevoelige mensen wat aan hebben, krijgen jullie veel reacties van mensen over de site?
Ja, er komen bijna dagelijks mailtjes met vragen over zowel de website als over hooggevoeligheid. Dat is van begin af aan zo geweest. Er is blijkbaar veel behoefte aan contact hierover en info. Het zijn zowel mannen als vrouwen die schrijven. Vrouwen in de meerderheid. Voor zichzelf of als ouder zijnde van een hooggevoelig kind. Ook leerkrachten of hulpverleners schrijven. We kunnen niet alle vragen zelf beantwoorden, omdat we niet overal het antwoord op weten. Maar dan spelen we de vraag door aan iemand die van dat terrein verstand heeft. De meeste reacties krijgen we dagelijks in grote mate op het forum. Dat is echt een online gemeenschap geworden. Je kunt er zowel passief als actief meedoen.
Je bent onderwijzer. Kom je erg vaak hooggevoelige kinderen tegen op je werk?
Ja, regelmatig. Ik werk in groep 3. Kinderen in het algmeen zijn gevoelig voor prikkels, vind ik en worden aan veel blootgesteld. Sommigen vallen echt op. Vooral bij overprikkeling of spannende situaties. Ze reageren verschillend: de een wordt druk, de ander stil, misselijk, buikpijn, hoofdpijn, angstig, huilerig, wordt wit, of komen tegen je aan zitten voor een knuffel. Ze willen dan even wat bescherming van de juf om hen heen tegen de heftigheid van de wereld.
Je vertelt dat je affiniteit hebt met hooggevoelige kinderen. Als je merkt of ziet dat een kind hooggevoelig is hoe begeleid jij deze kinderen?
Poeh best een lastige vraag, omdat ik heel veel automatisch toepas. Voor zowel het kind als voor mezelf. Waar hooggevoelige kinderen in mijn klas last van hebben, heb ik ook vaak last van. Ik doe mijn best ervoor te zorgen,dat kinderen zich bij mij veilig voelen. Je mag zijn wie je bent met de gevoelens die je hebt. Wat overigens niet wil zeggen, dat ik nooit moeite heb met een kind hoor. Ik let erop dat de klasinrichting niet te overprikkelend is, geluid niet te hard en licht niet te fel. Verder zorg ik ervoor, dat ze een beetje op een rustig plekje zitten en begrijp ik het als ze even behoefte hebben om te lopen of naar buiten te kijken. Natuurlijk kan dit niet altijd, maar ik houd er wel rekening mee. Bij spannende situaties geef ik duidelijk aan, dat ik er voor ze ben. Als ik een kind overprikkeld zie reageren, probeer ik de prikkel weg te halen en rust voor dit kind te creeëren. Bijvoorbeeld bij hard geluid, haal ik het geluid weg en laat ik het kind rustig met de handen op de oren zitten. Ze krijgen even tijd om bij te komen. Soms wrijf ik het over de rug. Dat werkt rustgevend en kalmerend. Voelen ze hun lichaamsgrens weer. Verder doe ik regelmatig stiltespelletjes met de klas, laat ik ze elkaar masseren of luisteren we naar een visualisatie met passende muziek. Dat geeft rust in de groep. Bij onrust laat ik de kinderen vaak de onrust eruit schudden en dansen. Daarna komen ze weer tot hen zelf, doordat ik ze hun hart en/of adem in de buik laat voelen. Ik speel ook met licht. Tijdens het kringgesprek 's morgens laat ik de klas donker en steek ik een kaarsje aan. Geeft rust en bezinning. Als ik wil dat ze werken doe ik licht aan wat hun aandacht bij het werk brengt. Verder probeer ik zelf rustig te zijn. Geen super prikkel voor ze te zijn. Ik zal vast nog wel meer doen, maar dat schiet me nu niet te binnen.
De laatste tijd krijgen steeds meer kinderen de stempel ADHD of ADD. Hoe sta jij hier zelf tegenover? Denk je zelf dat dat deze kinderen de juiste stempel wel krijgen?
De laatste paar jaren ja. Hoewel ik het bij ons op school wel vind meevallen. Daar zie ik steeds meer kinderen met gedrag uit het autistisch spectrum verschijnen. Ik kijk altijd heel kritisch of ik het wel met de diagnose eens ben. Ik denk zeker, dat er kinderen ten onrechte als ADHD-er of ADD-er bestempeld zijn, terwijl ze gewoon hooggevoelig zijn. Een groot verschil tussen bijvoorbeeld ADHD en hooggevoeligheid : de impulsiviteit. Hooggevoelige mensen zijn vaak denkers en voorzichtig. ADHD-ers doen eerst en denken dan: impulsief. Een hooggevoelig mens komt in rustige omgeving tot rust. Een ADHD-er heeft eeuwige onrust in zich. Schijnt heel naar te kunnen zijn heb ik me door diverse van hen laten vertellen.
Je geeft ook kinderyoga. Hoe ziet een les kinderyoga er uit?
Yoga is een van mijn passies. Hooggevoelige (en prikkelgevoelige) mensen zijn veel met de prikkels en hun hoofd bezig. Raken daardoor afgeleid van zichzelf. Lichaamsbeweging waaronder yoga haalt de aandacht naar het lichaam en leidt af van al de andere drukte: het brengt je weer tot jezelf. Je voelt je lichaam en je eigen grenzen weer. NB. ook "normaal" gevoelige mensen zullen mijn verhaal waarschijnlijk herkennen. Doch een hooggevoelige heeft er gewoon veel eerder last van: zit eerder aan zijn tax. Yoga doet mij zo'n goed, dat ik dit ook aan kinderen wil doorgeven. In een combinatie van speelsheid, avontuur en yoga-houdingen neem ik hen mee op" reis". Elke les heeft zijn eigen thema, zijn eigen avontuur. Waarin we bijvoorbeeld indianen, piraten, prinsessen ontmoeten, allerlei soorten dieren "zien"en uitbeelden, muziek horen, mooie plekken bezoeken (visualisaties), stil zijn, bewegen en ontspannen, soms ook tekenen en onze ervaringen met elkaar delen. Ook maken de kinderen op speelse wijze kennis met het elkaar aanraken d.m.v. massagespelletjes en duo-oefeningen. Veel yoga-houdingen zijn genoemd naar een dier. Vaak maak ik het verhaal zo, dat het dier van de yogahouding erin voorkomt. Dan spelen we dat we dat dier zijn en gaan dan in de passende yoga-houding staan. Hoe jonger de kinderen zijn, hoe speelser de les. Hoe ouder de kinderen zijn, hoe meer de les op een les voor volwassenen begint te lijken. Ik maak hierbij graag gebruik van muziek, maar ook van materiaal zoals massageballetjes, veertjes, knuffelkaartjes, affirmatiekaartjes enz. Zie ook voor meer informatie mijn website: www.zonnejon.nl.
Er zijn nogal wat drukke kinderen. Merk je dat juist de drukke kinderen ook geheel tot rust komen tijdens de kinderyoga?
Bij het ene kind lukt dat wel, bij het andere niet of minder. Dat ligt er veelal aan waarom het kind druk is. Is het overprikkeld en hooggevoelig, dan grote kans, dat het me lukt om ze rustiger te krijgen. Zit er heel veel drukte in het kind zelf al heel lang: dan kost het veel meer lessen om rustiger te worden. Maar na een aantal lessen zie ik al verschil optreden. Ik probeer kinderen ook tips mee te geven: oefeningen of spelletjes die ze thuis, op school of bij een slapeloze/enge nacht in bed kunnen doen.
Wat is je gevoel als je ziet dat de kinderen met plezier deelnemen aan kinderyoga?
Dat raakt me diep en doet me goed. Ik kom met een glimlach uit de les. Hun plezier: daar doe ik het voor en ik hoop het nog lang te mogen geven. Na de les ben ik ook vaak niet moe. Het geeft me energie. Ik geef niet alleen iets aan de kinderen: ze geven ook iets aan mij. Voor deze uitwisseling ben ik dankbaar.
Bron: bangersisters.nl / hooggevoelig.nl - 2011